รสชาติของชีวิต

เค็มกับจืดล้วนเป็นรสชาติอย่างหนึ่ง

          วันหนึ่ง เซี่ยไก้จุน เดินทางมาเยี่ยมคารวะท่านหงอีซึ่งเป็นเพื่อนจิตรกรที่มาบวชเป็นพระ และตั้งปณิธานไว้ว่าจะเป็นพระที่นำเอาศิลปะมาประสานกับธรรมะ

           ตอนกินข้าว เซี่ยไก้จุนเห็นทางหงอีกินแต่ผักดองอย่างเดียว จึงเอ่ยขึ้นว่า " ท่านไม่รู้สึกว่าผักดองมันเค็มเกินไปดอกหรือ "

           ท่านหงอีตอบว่า " เค็มเป็นรสชาติอย่างหนึ่ง "

           ครู่ต่อมา ท่านหงอีฉันอาหารเสร็จ ในมือถือน้ำเปล่าถ้วยหนึ่งเซี่ยไก้จุนขมวดคิ้ว ถามอีกว่า " ไม่มีชาหรือ ทำไมกินแต่น้ำเปล่า "

           ท่านหงอีหัวเราะ พูดว่า " น้ำเปล่าจืดสนิท จืดก็เป็นรสชาติอย่างหนึ่ง "

           คำกล่าวที่ว่า " เค็มเป็นรสชาติอย่างหนึ่ง จืดก็เป็นรสชาติอย่างหนึ่ง " ของท่านหงอีนั้น สะท้อนปรัชญาเซนได้ชัดเจนจริงๆ



แง่คิด

           ชีวิตหลากหลายรสชาติ

           ชีวิตของคนเรานั้น จะว่ายาวก็ไม่ยาว จะว่าสั้นก็ไม่สั้นนั้นในช่วงหลายสิบปีของชีวิต เราต้องพานพบเหตุการณ์สารพัดสารเพ มีทั้งดีใจ - เสียใจ ราบรื่น - อุปสรรค สมหวัง - ผิดหวัง มรสุม - สายรุ้ง

            เราจะฝึกเป็นนักสะสมรสชาติชีวิตก็ได้นะ เก็บรวบรวมรสชาติที่ไม่ธรรมดาของชีวิตเอาไว้ ชีวิตที่แท้จริงจะต้องเป็นชีวิตที่มีครบทั้งเปรี้ยวหวานมันเค็มเผ็ดร้อน

           ชีวิตก็คล้ายๆ พวงใส่เครื่องปรุงรสก๋วยเตี๋ยวพวงหนึ่งที่มีทั้งพริกเผ็ด น้ำส้มเปรี้ยว น้ำตาลหวาน น้ำปลาเค็ม เพียงแต่รสชาติของชีวิตนั้นหลากหลายกว่า 4 - 5 รสที่ใส่อยู่ในพวงเครืองปรุงรสหลายสิบเท่า ชีวิตที่แท้ ในหวานมีขม ในขมมีชุ่มคอ ในเผ็ดมีซ่า ในซ่ามีแสบ ฯลฯ หลากหลายรสชาติจริงๆ เพราะหากมิใช่เช่นนี้แล้วไซร้ ไยคนรวยจึงยังรู้สึกทุกข์ ไยคนจนจึงยังมีความสุข ยามพ่ายแพ้กลับไม่ท้อ ยามชนะกลับหวาดหวั่น ฯลฯ เหล่านี้ล้วนเป็นสิ่งที่ขาดเสียมิได้ในทางเดินชีวิต

           สารพัดรสมิใช่สิ่งหน้ากลัว สิ่งหน้ากลัวคือ ขออย่าได้จมปลักอยู่กับรสใดรสหนึ่งจนเอียนชีวิต บางคนพานพบแต่อุปสรรคความทุกข์ยากแหวกว่ายอยู่ในทะเลทุกข์หลายสิบปี จนคิดว่าชีวิตมีรสชาติเดียวคือรสขมก็อยากจะบอกว่า ขอเพียงมองโลกเชิงบวก ท่านก็จะพบว่าในทะเลทุกข์นั้นยังมีรสชาติอื่นให้ขบเคี้ยว

           จงอย่าขบเคี้ยวแต่รสชาติเดิมๆ เพียงรสเดียว จนกระทั่งลืมเลือนไปว่ายังมีรสอื่นหลงเหลืออยู่ในโลกใบนี้ รสหวานมักจะทำให้คนเราหลงระเริง ในขณะที่รสขมกลับทำให้เราจดจำลึกซึ้ง

           ชีวิตที่ไม่ได้ลิ้มรสชีวิตครบทุกรส เป็นชีวิตที่ไม่ครบถ้วน ไม่สมบูรณ์ เหมือนคนเลือกกิน กินซ้ำเพียงไม่กี่อย่าง ร่างกายจะขาดสารอาหาร

           เพราะฉะนั้น จงอย่ากลัวเมื่อชีวิตหกคะเมนตีลังกา อย่าได้เศร้าโศกรันทดจนเกินไป จนขาดสติมองไม่เห็นว่าในทะเลทุกข์ยังมีกุ้งหอยปูปลาอื่นๆ แหวกว่ายอยู่ ลองลิ้มรสชาติอื่นๆ นอกจากรสขมบ้างจะได้ใหม

           ในยามที่ชีวิตราบรื่นสมหวัง ก็ไม่ควรลิงโลดหลงระเริงเกินไป จนขาดสติมองไม่เห็นว่ากินรสหวานมากเกินไป จะป่วยเป็นโรคอ้วน โรคดุร้าย โรคซึมเศร้า

           ไม่ว่าเวลานี้เรากำลังขบเคี้ยวรสชาติใดของชีวิตอยู่ สิ่งสำคัญคือต้องสุขุมเยือกเย็น ใช้สติปัญญาไปต้อนรับรสชาติอันหลากหลายของชีวิต ค่อยๆ ขบ ค่อยๆ เคียว ค่อยๆ ซึมซับ ค่อยๆ ย่อยสลาย รสชาติเหล่านั้นอย่างมีประสิทธภาพ ทำให้รสชาติเหล่านั้นกลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตอันล้ำค่า

            นี่แหละคือสิ่งที่ท่านหงอีอาจารย์เซนบอกแก่เราว่า " จืดหรือเค็มล้วนเป็นรสชาติอย่างหนึ่ง "







By สุภาพร  ปิยพสุนทรา ( สว่าง อย่าง เซน )