โดยความเป็นจริง มนุษย์ตกอยู่ในความหลงผิด แต่โดยสามัญสำนึกคนเราส่วนใหญ่ยังเชื่อว่าตนเองกระทำการต่างๆ ภายใต้การควบคุมของตนเอง แท้ที่จริงแล้วไม่เป็นเช่นนั้น ความตั้งใจที่ก่อให้เกิดพฤติกรรมต่างๆ ที่เราพบกันทำโดยปราศจากความไตร่ตรองนั้นเป็นเพราะตกอยู่ภายใต้อิทธิพลจากความหลงผิดที่มีอวิชชาเป็นพื้นฐาน เป็นความหลงผิดที่ทำให้เกิดความมืดบอดทางความคิด มองไม่เห็นไตรลักษณ์ โดยเฉพาะในความเป็นอนัตตา เป็นความหลงผิดที่ก่อให้เกิดความคิดในการมีตัวตน เช่น " เรา " " ท่าน " ขึ้นมา ซึ่งแท้ที่จริงแล้วสิ่งเหล่านี้เป็นเพียงกระแสแห่งรูปธรรมนามธรรมที่สัมพันธ์กันโดยอาศัยเหตุปัจจัยที่มีการเกิดการดับอยู่ตลอดเวลา
ดังนั้นจึงอาจกล่าวได้ว่า บุคคล ตัวตน เรา เขา นั้น เป็นเพียงผลที่เรารับรู้ก่อให้เกิดความนึกคิด อุปนิสัย ความลำเอียง ทัศนคติ ความรู้ ความเชื่อ ฯลฯ ที่ได้จากการเรียนรู้ทางด้านสังคมสิ่งแวดล้อมซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ผู้ที่หลงผิดขาดความรู้ความเข้าใจย่อมยึดมั่นถือมั่นในความคิดว่ามีตัวเรา ของเรา สิ่งเหล่านี้ถือว่าเป็นอวิชชาที่ก่อให้เกิดการปรุงแต่งในการประกอบกรรมตามวงจรของการเกิดทุกข์ ในข้อที่สองของหลักปฏิจจสมุปบาท
By แก่นพุทธธรรม
No comments:
Post a Comment