ครอบครัวมั่งคั่งควรใจกว้างเมตตา
แต่กลับตระหนี่ถี่เหนียว
นี่คือมั่งมีแต่ประพฤติปฏิบัติยากจน
จะมีความสุขอย่างไร ?
คนฉลาดควรเก็บงำปกปิด
แต่กลับคุยโตโอ้อวด
นี่คือฉลาดแต่พฤติการณ์โฉดเขลา
จะเสี่ยงความล้มเหลวได้ ไฉน ?
นิทัศน์อุทาหรณ์
ทางภาคเหนือของจีน มีหมู่บ้านหนึ่งชื่อหมู่บ้านตระกูลเผิง ในหมู่บ้านมีตาเฒ่า เป็นคนมีเงิน ตาเฒ่าคนนี้กลัวว่าคนอื่นจะมาขอยืมเสบียง จึงรัดเข็มขัดตนเองไม่กินไม่ดื่มจนผอมโซเจอใครก็บอกว่าผอมเหลือแต่กระดูกอย่างนี้ ที่ไหนจะมีเสบียงอาหารมาให้เจ้ายืม ? "
เมื่อลมหนาวโชยมา เหมันต์อันเย็นเยือกได้มาถึงแล้ว ตาเฒ่ากลัวว่าคนอื่นจะมาขอเงิน ก็กัดฟันสวมใส่แต่เสื้อบางๆ ทั้งขาดทั้งเก่า เจอใครก็พูดว่า " ดูสิ ข้าหนาวจนเกือบจะเป็นผีตายซากอยู่แล้ว ที่ไหนจะมีเงินมาให้เจ้ายืม ? "
แต่ทว่า ฤดูหนาวยังมิทันจะผ่านพ้นไป ตาเฒ่าคนนั้นก็อดตายหนาวตายไปก่อน ทิ้งทองไว้หีบใหญ่ซึ่งยังไม่มีใครเอาไปใช้เลย !
เราลองมาฟังว่า " ภาษิตรากผัก " พูดไว้ว่าอย่างไรบ้าง
" คนมีเงินแท้ที่จริงควรจะมีใจคอกว้างขวางเมตตาอรี ทำบุญทำกุศลให้มากแต่นี่กลับไม่ยอมทำความดีปฏิบัติต่อคนอื่นอย่างไร้น้ำใจ ถึงแม้จะมีเงินทองเท่าภูเขาเลากาก็ดี จะแตกต่างอะไรกับคนยากจนซึ่งไร้ทรัพย์ไร้สินเล่า ? "
ตาเฒ่าหมู่บ้านเผิงก็คือบทเรียนที่ได้มาด้วยชีวิต !
" ภาษิตรากผัก " ได้กล่าวต่อไปว่า
คนมีเงินควรใจกว้างและมีเมตตา ถ้าเช่นนั้น คนฉลาดควรจะทำอย่างไร ?
" คนฉลาดควรต้องนอบน้อมถ่อมตน ไม่โอ้อวดตัวเองถ้าหากไม่รู้จักถ่อมตัว กลับชอบที่จะอวดโอ้ความรู้ความสามารถของตนไปทุกหนทุกแห่ง ถึงแม้จะมีสติปัญญาอย่างล้นเหลือก็ตาม จะแตกต่างอะไรกับพวกคนโฉดเขลาเบาปัญญา ทีเผยให้เห็นความอ่อนด้วยของตัวเอง ? "
จีนสมัยก่อนมีปรัชญาเมธีท่านหนึ่งชื่อจวงจื้อ ได้เคยเล่านิทานที่เลื่องลือกันมาถึงทุกวันนี้ให้ฟังเรื่องหนึ่ง
ตัวเอกของนิทานเป็นตั๊กแตนตำข้าว ท่านคงเคยเห็นตั๊กแตนตำข้าวมาแล้วมันมีขาหน้ามีรูปร่างคล้ายเคียวเมื่อมันจับหนอนเป็นอาหารก็นับว่ามันร้ายกาจพอสมควร ถ้าหากมันสงบเสงี่ยมเจียมตัว จับแต่หนอนที่เป็นภัยแก่มนุษย์แล้ว ก็คงจะไม่มีปัญหาอะไร แต่นี่มันไม่รู้จักเจียมตัว ไปยืนจังก้าอยู่ที่กลางถนนใหญ่ ชูขาหน้าขึ้นมาอย่างกำแหงคิดอยากจะยับยั้งรถราที่สัญจรไปมา
ผลสุดท้าย เจ้าตั๊กแตนยโสตัวนั้นเป็นอย่างไร ?
ความจริงมันคิดจะแสดงให้เห็นพลังของมัน แต่หารู้ไม่ว่า การกระทำของมันกลับทำให้บี้แบนอยู่ใต้ล้อรถอย่างน่าสงสาร !
ลาภยศและความฉลาดไหนเลยจะพึ่งพาอาศัยได้ ?
สิ่งที่มีคุณค่าที่สุดคือ จิตใจที่งดงามและความนอบน้อมถ่อมตน
คนที่มีลาภยศ เมื่อมีชีวิตอยู่ในเงามืดแห่งความอิจฉาริษยาเอารัดเอาเปรียบผู้อื่นอยู่ตลอดเวลา ที่ไหนยังจะสามารถไปหาความสุขจากลาภยศเหล่านั้นโดยสงบ ?
คนที่เฉลียวฉลาดเมื่อได้กลายเป็นคนโฉดเขลาเบาปัญญา ไร้ชื่อเสียงในบั้นปลายไปแล้ว ที่ไหนยังจะสามารถสร้างคุณงามความดีอันใหญ่หลวงขึ้นมาได้ ?
By หงอิ้งหมิง ( สมัยราชวงศ์หมิง ) " สายธารแห่งปัญญา "
No comments:
Post a Comment