สัมมาวายามะ เป็นมรรคข้อแรกในการปฏิบัติสมาธิภาวนาโดยความหมายทั่วไปทางด้านจริยธรรม หมายถึงความพยายามความเพียร ความตั้งใจที่จะหาวิธี หรือแนวทางในการดำรงและดำเนินชีวิตที่ถูกต้อง เพื่อเอาชนะอุปสรรคและภยันตรายอันอาจจะเกิดขึ้นระหว่างการปฏิบัติงาน การปฏิบัติภารกิจตามแนวสัมมาวายามะ จึงหมายถึงความพยายามในการบ่มเพาะนิสัยเพื่อการคิดและการกระทำที่เป็นอกุศล หรือที่ใหโทษ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเป็นความพยายามในการกระทำที่เป็นอกุศล หรือที่ให้โทษโดยเฉพาะอย่างยิ่งเป็นความพยายามในการขัดเกลาจิตใจเพื่อลดละกิเลส อันได้แก่ความโลภ ความตะกละ ความเกลียด ความโกรธ ความหลง และความฟุ้งซ่านเพ้อฝัน ข้อสำคัญในการปฏิบัติสัมมาวายามะ คือการเพ่งลงไปค้นหาอุปสรรคภายในจิตใจเพื่อการควบคุมสติอันเป็นผลต่อทางกายกรรม ทางอารมณ์ความรู้สึกอย่างมีเหตุผลแะไม่ฟุ้งซ่านด้วยการสร้างบรรยากาศที่เอื้อำนวยต่อการปฏิบัติสัมมาสติ และใช้ความมานะพยายามเพื่อที่จะค้นหาและยอมรับในสิ่งที่เป็นกุศลและปฏิเสธในสิ่งที่เป็นอกุศลในการดำเนินชีวิต
ตามที่ปรากฏในพระสูตร พระพุทธองค์ทรงสอน เกี่ยวกับความเพียรพยายาม 4 ประการ เรียกว่า สัมมัปธาน 4 ได้แก่
1. สังวรปธาน เพียรระวังป้องกันอกุศลที่ยังไม่เกิด
2. ปหานปธาน เพียรละหรือเพียรกำจัดอกุศลที่เกิดขึ้นแล้ว
3. ภาวนาปธาน เพียรเจริญ หรือเพียรสร้างกุศลที่ยังไม่เกิด
4. อนุรักขนาปธาน เพียรอนุรักษ์ รักษาส่งเสริมกุศลที่เกิดแล้วดังนี้
By แก่นพุทธธรรม
No comments:
Post a Comment