เริ่มจากตะเกียบงาช้าง

เริ่มจากตะเกียบงาช้าง

         กษัตริย์โจ้วได้ทรงรับสั่งให้หาคนมาทำตะเกียบงาช้างสำหรับพระองค์ จี้จื่อเห็นเช่นนั้นเกิดรู้สึกวิตกมาก เขาคิดว่า เมื่อคนเรามีตะเกียบงาช้างแล้ว ถ้วยชามกระเบื้องทั้งปวงก็จะไม่เหมาะที่จะใส่ของกิน จักต้องมีภาชนะจานชามที่ทำด้วยหยกอันสวยงามมาเป็นของคู่กัน เมื่อมีชามหยกและตะเกียบงาช้างแล้ว ของที่อยู่ในถ้วยชามจะเป็นข้าวฟ่างพืชผักธรรมดาย่อมไม่ได้ อาหารทะเลที่หายาก เมื่อได้รับประทานหางช้าง ลูกเสือดาวก็จะสวมเสื้อผ้าเนื้อหยาบๆ อยู่กระต๊อบไม่ได้ ตรงกันข้ามจะต้องสวมเสื้อผ้าราคาแพงอยู่ในคฤหาสน์ใหญ่ๆ เมื่อเป็นเช่นนี้ความใคร่ในการเสพสุขก็ย่อมจะพองตัวขยายออกไปอย่างไม่มีขอบเขตสิ้นสุด ซึ่งจะต้องเอาหยดเหงื่อหยาดเลือดของประชาราษฏร์มาสนองตัณหาของตน บ้านเมืองก็จักใกล้ความวิบัติเข้าไปทุกที

         เนื่องด้วยกษัตริย์โจ้วทรงเสพสุขสำราญรมย์อย่างหาขอบเขตมิได้ ในที่สุดบ้านเมืองก็ล่มจม ด้วยเหตุนี้ จึงกล่าวกันว่า ผู้ทรงปัญญานั้นควรพิจารณาเห็นเรื่องเล็กๆ ที่จะกลายเป็นเรื่องใหญ่ได้ จากเหตุเบื้องต้นคาดคิดถึงผลในบั้นปลาย

บันทึกใน " หานเฟยจื่อ " 

หยิบทองคำให้แมว

หยิบทองคำให้แมว

         การทำอะไรโดยไม่รู้คุณค่าหรือการมอบสิ่งที่ไม่มีประโยชน์ต่อผู้รับ



By ปรัชญา " ซามูไร "

นัยแฝง

นัยแฝง

         ครั้งหนึ่ง ลูกศิษย์ถามฌานาจารย์เย่าซานเหวยเหยี่ยน ว่า " ปกติอาจารย์ไม่อนุญาตให้ฉันอ่านคัมภีร์ ตัวอาจารย์เองไฉนอ่านคัมภีร์ทุกวัน ? " ฌานาจารย์ตอบว่า " อาตมาหวังใช้คัมภีร์ปิดๆ ตามตัวเอง แต่ถ้าเป็นเจ้า ต่อให้กระดาษคัมภีร์หนาเท่าหนังวัว ก็ไม่อาจใช้ปิดตาเจ้าได้ "

          ลูกศิษย์จึงเชิญให้อาจารย์ขึ้นธรรมาสน์เทศนา ฌานาจารย์ขึ้นธรรมาสน์แล้วลงจากธรรมาสน์โดยไม่เทศอะไรเลย ลูกศิษย์งุนงงฉงนฉงาย จึงถามว่า " เหตุใดอาจารย์ลงจากธรรมาสน์โดยไม่เทศน์อะไรเลย ? " 

         ฌานาจารย์ตอบว่า " คัมภีร์มีอาจารย์คัมภีร์ ทฤษฎีมีอาจารย์ทฤษฎี ดนตรีมีอาจารย์ดนตรี ฯลฯ จะโทษอาตมาได้หรือ ? "

เริ่มทำตั้งแต่วันนี้

เริ่มทำตั้งแต่วันนี้

         ตั้งใจทำความดี ตั้งใจเป็นคนดี ต้องเริ่มทำตั้งแต่วันนี้

         เมื่อวานนี้ได้ผ่านไปแล้วจะไม่หวนกลับมาอีก พรุ่งนี้ยังมาไม่ถึงไม่ต้องไปรอ เรื่องของวันนี้ทำให้จบในวันนี้ คนที่กุมวันนี้ได้คือคนที่รู้จักกุมเคล็ดลับของชีวิต

         มีคนบางคนต่อต้านการทำความดี เขาบอกว่าที่ผ่านมาเขาทำเรื่องดีๆ มากมาย หมายความว่าไม่จำเป็นต้องทำความดีอีกแล้ว ที่ผ่านมาคุณเคยรับประทานอาหาร หรือคุณจะพูดว่า ฉันเคยรับประทานอาหารมามากแล้ว แล้วคุณจะพูดว่าจะไม่รับประทานอาหารอีกหรือเปล่า ? มีบางคนพูดว่า " พรุ่งนี้ " ฉันยังไม่รู้ว่าจะมีพรุ่งนี้หรือเปล่า " ทำความดีคืออะไร พรุ่งนี้ค่อยว่ากันเถิด " พรุ่งนี้แล้วก็พรุ่งนี้ พรุ่งนี้อยู่ที่ใด ?

         เริ่มทำตั้งแต่วันนี้ เป็นการบอกเราว่าอย่าผัดวันประกันพรุ่งเป็นดินพอกหางหมู เพราะว่าวันนี้มีค่ามากที่สุด ไม่ว่าทำเรื่องอะไรต้องเริ่มทำตั้งแต่วันนี้ วันนี้ฉันจะกินข้าวให้อิ่ม วันนี้มีเวลาฉันจะนอนให้อิ่ม งานในวันนี้ฉันจะต้องทำมันให้เสร็จเรียบร้อย วันนี้มีโอกาสฉันจะต้องถนอมรักบุญวาสนานี้ให้ดี วันนี้สวยงามยิ่งนัก คุณดูสิ... อากาศเช้านี้ช่างแจ่มใส เช้านี้นกน้อยบนกิ่งไม้ร้องทัก วันนี้สายลมเย็นพัดเฉื่อยฉิว วันนี้อารมณ์ดีทีความสุข ความสำเร็จในวันนี้มีมากกว่าเวลาไหนๆ ดีกว่าเวลาไหนๆ

ปล่อยกายตามธรรมชาติ ไม่ข้องแวะในโลกวิสัย

พืชบนเขาไม่มีใครใส่ปุ๋ย

นกในป่าไม่มีใครเลี้ยงดู

แต่รสชาติของมันหอมหวานและเข้มข้น

คนเราแม้นมิได้ติดเชื้อจากโลกีย์วิสัย

ความประพฤติปฏิบัติ

ก็ย่อมจะผิดแผกแตดต่างจากผู้อื่นไป !

นิทัศน์อุทาหรณ์

เพลงเศร้าของนกทะเล

         ครั้งหนึ่ง นานมาแล้ว มีนกทะเลตัวหนึ่งอาศัยอยู่ทางชานเมืองของแคว้นหลู่ เจ้าครองแคว้นหลู่สั่งให้คนไปจับมาใส่กรง ส่งนกนั้นเข้าไปไว้ในศาลเจ้า เอาเหล้าดีที่สุดให้นกกิน ซ้ำยังเตรียมจัดโต๊ะอาหารเลี้ยงให้อิ่มหมีพีมันอีกด้วย

         แต่นกทะเลตัวนั้น กลับไม่ยอมกินไม่ยอมดื่มอะไรเลย อีก ๓ วัน ต่อมาก็ตาย

กุหลาบสวย ย่อมมีหนามแหลมคม

กุหลาบสวย ย่อมมีหนามแหลมคม

         ทุกคน ทุกชนชาติในโลกใบนี้นั้นต่างรู้ดีว่าในความสวยงามที่ฉาบอยู่บนเปลือกนอกนั้นบางครั้งมีอันตรายที่แอบซุกซ่อนอยู่ข้างใน ในบทนี้นั้นพูดถึงดอกกุหลาบที่เบ่งบานสวยงามและมักจะมีหนามแหลมเป็นเกราะกำบังด้วย

         และบ้างครั้ง คนญีปุ่นนั้นอาจหมายถึง ภายใต้ดวงหน้าที่อ่อนหวานและสวยงามของหญิงสาวภายใต้ชุเกิโมโนนั้นมักมีความเข้มแข็งที่บางครั้งผู้ชายอกสามศอกต้องยอมสยบ

         หากมองถึงกรดำรงชีวิต เราอาจจะมองและเข้าใจได้ว่า บางครั้งช่วงชีวิตที่ดูเหมือนโชคชะตากำลังเข้าข้าง ดูเหมือนว่ามีแต่ความสนุกสนานร่าเริงนั้นมันอาจจะมีภัยร้ายแรงซุกซ่อนอยู่ การเฝ้าระวัง การไม่ประมาทหรือหลงระเริงในชีวิตนั้นจึงเป็นการดีอย่างยิ่ง

          ในทางการค้านั้นนักบริหารญี่ปุ่นที่เก่งๆ เขาจะมีความเข้าใจในเรื่องการระมัดระวังเป็นอย่างมาก เมื่ออยู่ในช่วงที่การค้ารุ่งเรือง เขาจะมีแผนการที่ดีไว้รองรับกับสิ่งที่คาดไม่ถึงที่อาจจะเกิดกับธุรกิจการค้าอย่างฉับพลัน เพื่อป้องกันความสูญเสียที่ไม่ว่าจะเล็กน้อยหรือทำให้ธุรกิจพังทลายได้

ม้าขาวผ่านด่าน

ม้าขาวผ่านด่าน

         เอ๋อซอเป็นคนมีฝีปากดีที่มีชื่อของรัฐซ่ง การที่เขามีชื่อเสียงโด่งดังขึ้นมาก็เพราะเขายืนยันทรรศนะเรื่อง " ม้าขาวมิใช่ม้า " ในการร่วมชุมนุมโต้แย้งทางวิชาการของรัฐฉี เขาได้ใช้ความรอบรู้เอาชนะคู่โต้แย้งทั้งหมดได้ แต่พอเขาขี่ม้าขาวจะข้ามด่านชายแดนก็ถูกทหารที่ถือทวนรักษาการณ์อยู่เรียกให้หยุด และจะเก็บภาษีม้าจากเขา ทหารเหล่านั้นไม่มีใครจะมาสนใจเรื่อง " ม้าขาวมิใช่ม้า " ที่เขาอธิบาย เมื่อไม่ยอมเสียภาษีพวกเขาก็ไม่ยอมให้ผ่าน เอ๋อซอพูดเหตุผลอย่างไรพวกเขาก็ไม่ยอมเข้าใจ ในที่สุดจึงต้องเอาเงินออกมาเสียภาษี

          การนำสำนวนโวหารและความคิดเลื่อนลอยนั้น ถึงแม้จะสามารถทำให้คนทั้งเมืองต้องยอมรับก็ตาม แต่ต่อหน้าการพิสูจน์ทางภววิสัยและสิ่งที่เป็นรูปธรรมนั้นย่อมจะหลอกใครไม่ได้

บันทึกใน " หานเฟยจื่อ "

จะก้าวหน้าได้อย่างไร

จะก้าวหน้าได้อย่างไร

         พระอุปัฏฐากรูปหนึ่งรับใช้ท่านพระราชครูฮุ่ยจงนานถึง ๓๐ ปี พระราชครูท่านซาบซึ้งติ้นตันมาก ไม่เคยลืม จึงคิดหาทางตอบแทนอยู่เสมอ หวังว่าจะช่วยให้พระอุปัฏฐากรูปนี้บรรลุธรรมได้

         มาวันหนึ่ง จู่ๆ ท่านก็เรียก " พระอุปัฏฐาก ! " พระอุปัฏฐากได้ยินคำเรียก ก็รีบตอบว่า " ท่านพระราชครู มีอันใดสอนสั่ง ? " พระราชครูไม่รู้จะทำอย่างไร ได้แต่พูดว่า " ไม่มีอะไร "

         ผ่านไปครู่หนึ่ง ท่านก็เรียกอย่างไม่มีปี่ไม่มีขลุ่ยอีกว่า " พระอุปัฏฐาก ! " พระอุปัฏฐากตอบทันทีว่า " ท่านพระราชครู มีอันใดสอนสั่ง ? " พระราชครูถอนใจด้วยความเศร้าว่า " ไม่มีอะไร "

         ผ่านไปหลายเช่นนี้หลายครั้ง พระราชครูจึงเปลี่ยนคำเรียกใหม่ว่า " พระพุทธ ! " พระอุปักฐากหันรีหันขวางมองรอบทิศด้วยอาการประหลาดใจ จึงถามว่า " ท่านพระราชครู ท่านเรียกใครหรือ ? "

เดือนเต็มแล้วจักแหว่ง สมหวังแล้วพึงตระหนัก

ชมดอกไม้ควรชม ตอนแรกแย้ม

ดื่มสุราคสรดื่มพอแต่มึน

จึงจะหยั่งรู้ซึ่งความวิเศษท่ามกลางนี้

ถ้าปล่อยบานใกล้โรยและดื่มจนเมามาย

ก็จะกลายเป็นความเสื่อมโทรมถดถอย

ผู้ประสบความสำเร็จแล้วทั้งมวล

พึงใคร่ครวญให้ตระหนัก

นิทัศน์อุทาหรณ์

ชั่วชีวิตหนึ่งของสาวไห่ถัง

          ดอกไม้แรกแย้ม เป็นวัยสาวสะพรั่งของหญิงสาว ดื่มสุราพอมึนก็จะเหมือนกับติดปีกขึ้นไปบนท้องฟ้า

          ถ้าดอกไม้บานจัด ดื่มสุราจนหัวราน้ำ ก็จะเหมือนสาววัยดึก คนไข้ที่ใกล้จะตาย ืเป็นภาวะที่เรียกว่า " เสื่อมถอย " 

          เมื่อมีชีวิตอันผาสุก ก็ควรจะมีความพอใจ อย่าไปคิดอยากจะได้ทั้งโลก เพราะนั่นจะทำให้สูญเสียวิญญาณของเราไป

          นิทาน " สาวไ่ถัง " ผู้น่าสงสาร ดังจะเล่าให้ฟังต่อไปนี้ อาจจะบอกอะไรบางสิ่งบางอย่างให้เราทราบ

เห็บสามตัว

เห็บสามตัว

         มีเห็บสามตัวโต้เถียงกันเป็นการใหญ่และต่างก็ไม่ยอมแพ้ เห็บชราตัวหนึ่งเดินผ่านมาได้ยินเข้าจึงถามว่า

         " พวกเจ้าทะเลาะกันด้วยเรื่องอะไร " เห็บสามตัวตอบว่า " พวกเราต่างคิดจะไปยึดเนื้อที่ส่วนที่อ้วนที่สุดบนหมูตัวนี้ "

          เห็บชราฟังแล้วก็หัวเราะพูดว่า " พวกเจ้าชางโง่เหลือเกิน พวกเจ้าไม่คิดหรือว่าพอจะขึ้นปีใหม่ คนเขาก็จะฆ่าหมูที่อ้วนๆ แล้วเอาไฟจุดหญ้ามาเผาขนหมู ? "

           เห็บสามตัวนั้นฟังแล้วก็ได้คิด จึงหยุดทะเลาะกันโต้เถียงกัน พากันคลานเข้าไปที่ตัวหมูดูดเลือดกินอย่างอร่อยในทันที หมูตัวนั้นจึงผอมลงๆ และไม่มีใครคิดจะจับมันไปฆ่า

บันทึกใน " หานเฟยจื่อ " 

ว่ายน้ำ... บนเสื่อทาทามิ

ว่ายน้ำ... บนเสื่อทาทามิ

         การทำอะไรที่เป็นไปไม่ได้หรือการทำงานด้วยความเข้าใจอย่างแท้จริง



By ปรัชญา " ซามูไร "